نور خورشید یکی از عوامل محیطی است که به شدت با آن درگیر هستیم. این نور تاثیرات مختلفی بر بدن ما دارد. به عنوان مثال میتواند باعث تولید رنگدانهها پوستی شده و یا باعث تولید ویتامین D در بدن شود. وقتی نور از بالا به بدن ما میرسد، اولین نقطه بدن که به صورت مستقیم با این نور مواجه میشود، موی سر است. سوالی که در ذهن اغلب افراد وجود دارد این است که آیا آفتاب برای موی سر مضر است؟ در ادامه در مورد تاثیرات نور خورشید بر مو و پوست سر صحبت خواهیم کرد. با ما همراه باشید.
آفتاب مو را کم رنگ میکند
اولین و پر بحث ترین صحبت در مورد تاثیر نور خورشید در موی سر، کاهش رنگ مو است. اگر موی شما رنگ طبیعی دارد، تابش مستقیم آفتاب میتواند رنگ موی شما را به سمت روشن شدن پیش ببرد. البته بعضی افراد معتقدند که مقدار کم آفتاب میتواند مو را درخشان تر کند و بر جلوه مو تاثیر مثبت داشته باشد.
آفتاب میتواند تاثیر قابل توجهی بر روی موهای رنگ شده داشته باشد. پرتوهای UV خورشید میتوانند پیوندهای شیمیایی را که رنگ مو را در جای خود نگه میدارد، تجزیه کنند. این باعث میشود رنگ مو با زمان کمرنگ شود و یا حتی کاملاً از بین برود. این اثر به خصوص در موهایی که با رنگهای تیره یا طبیعی رنگ شدهاند، بیشتر مشهود است.
اشعه آفتاب مو را خشک میکند
آفتاب و یا به صورت تخصصی تر اشعههای UV خورشید میتوانند مو را خشک کنند. در فرایندی که به آسیب از اشعههای UV معروف است، این اشعهها میتوانند ساختار پروتئینی مو را تخریب کنند و به پوسته مو (قسمت خارجی مو که به عنوان یک محافظ عمل میکند) آسیب بزنند. این موضوع میتواند باعث خشکی، شکننده شدن و ترک خوردگی مو شود.
ترک خوردگی مو واقعا به دو سر شدگی مو اشاره میکند که در این حالت، انتهای مو – که معمولا بخشی از مویی است که به مرور زمان بیشترین آسیب را میبیند – دو یا چند قسمت به صورت طولی تقسیم میشود. این حالت را گاهی موخوره نیز می نامند.
آفتاب باعث وز شدن مو میشود
نور خورشید و اشعههای UV آن میتوانند باعث وز شدن مو شوند به دلیل آسیبی که به ساختار مو وارد میکنند.
موها از پروتئینها، به خصوص کراتین، ساخته شدهاند و ساختار مو به شدت به این پروتئینها وابسته است. اشعههای UV میتوانند این پروتئینها را آسیب بزنند و باعث تغییر در ساختار مو شوند.
علاوه بر این، اشعههای UV میتوانند لایه بیرونی مو، که به عنوان محافظ عمل میکند و به نام پوسته مو شناخته میشود، را آسیب بزنند. وقتی این لایه محافظ آسیب میبیند، مو میتواند کنترل رطوبت خود را از دست بدهد، که منجر به خشکی، وز شدن و کدر شدن مو میشود.
برای محافظت از مو در برابر آسیب ناشی از نور خورشید، استفاده از کلاه یا دیگر پوششهای سر میتواند مفید باشد. همچنین، بعضی از محصولات مراقبت از مو ممکن است شامل فیلترهای UV باشند که میتوانند به محافظت از مو در برابر آسیبهای خورشید کمک کنند. استفاده از نرمکنندهها و محصولات مرطوبکننده همچنین میتواند به جلوگیری از خشکی و وز شدن مو کمک کند.
نور خورشید میتواند باعث افزایش ریزش مو شود
افتادگی مو، یا همان ریزش مو، به فرآیند طبیعی یا غیرطبیعی از دست دادن موها اشاره دارد. در واقع, همه انسانها به طور طبیعی مو را از دست میدهند. در حالت سالم, یک انسان میتواند روزانه حدود 50 تا 100 تار مو را از دست بدهد که با رشد موهای جدید جبران میشود.
نور خورشید و اشعههای UV آن میتوانند به ساختار مو آسیب بزنند، اما مستقیماً باعث ریزش مو نمیشوند. اشعههای UV میتوانند لایه بیرونی مو (پوسته مو) را آسیب بزنند و ساختار پروتئینی مو (معمولاً کراتین) را تخریب کنند. این تخریب میتواند منجر به خشکی، وز شدن، و کدر شدن مو شود.
با این حال، در برخی موارد، تماس طولانی مدت با نور خورشید میتواند به پوست سر آسیب بزند. پوست سر نیز محل رشد مو است و هر آسیبی به آن میتواند بر رشد سالم مو تأثیر بگذارد و در نتیجه ممکن است منجر به ریزش مو شود.
تاثیر آفتاب بر پوست سر
قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید و بدون حفاظت مناسب میتواند به پوست و موها آسیب بزند و خطر سوختگی پوست، سرطان پوست و پیری زودرس پوست را افزایش دهد. برای به دست آوردن ویتامین D، فقط نیاز به قرار گرفتن در معرض نور خورشید برای مدت کوتاهی چند بار در هفته وجود دارد، با توجه به مقدار پوستی که در معرض است و شدت نور خورشید.
نور خورشید و به خصوص اشعههای UV آن میتواند به پوست سر آسیب بزند. برخی از این تأثیرات عبارتند از:
- سوختگی پوست: مانند سایر بخشهای پوست، پوست سر نیز میتواند به خاطر تماس طولانی مدت با نور خورشید سوخته شود. این وضعیت میتواند باعث درد، قرمزی و خارش شود.
- پیری زودرس پوست: اشعههای UV میتوانند باعث تخریب کلاژن در پوست شوند که منجر به چین و چروک، لکهای قهوهای و دیگر علائم پیری زودرس میشود.
- سرطان پوست: تماس طولانی مدت با اشعههای UV میتواند باعث افزایش خطر ابتلا به سرطان پوست شود، از جمله سرطانهای بازال سل و اسکواموس سل و ملانوم.
- ریزش مو: آسیب به پوست سر از نور خورشید میتواند بر روی فولیکولهای مو تأثیر بگذارد و ممکن است در نتیجه باعث ریزش مو شود.
محافظت از مو در برابر نور خورشید
با توجه به مطالب عنوان شده، موی سر یکی از آسیب پذیرترین بخش های بدن در مقابل نور خورشید است. اما در افراد به خصوص مردان به این مورد توجه جدی نمی شود. اگر در این مقاله برای اولین بار با آسیب های نور خورشید بر مو آشنا شدید، این بار با دقت بیشتری به ماسک های مو نگاه کنید و به وجود کلمه SPF و درجه SPF در این ماسک ها دقت بیشتری کنید. مشخصا برای شما جالب خواهد بود که ماسک های موی محافظت کننده در برابر اشعه وجود دارند و بسیاری از افراد از آنها استفاده نمیکنند. بد نیست در برخی فصل ها به خصوص تابستان مراقبت بیشتری از موی خود داشته باشیم.
حفاظت از موی سر در برابر نور خورشید میتواند به جلوگیری از آسیب و خشکی کمک کند. در زیر چندین راه برای محافظت از مو در برابر آفتاب آورده شده است:
- استفاده از کلاه: کلاههای با درامن بزرگ میتوانند پوست سر، صورت و موها را در برابر اشعههای مضر خورشید محافظت کنند.
- استفاده از محصولات حفاظتی: بسیاری از کرمها و اسپریهای محافظ مو حاوی فیلترهای UV هستند که میتوانند به محافظت از مو در برابر آسیب ناشی از نور خورشید کمک کنند.
- استفاده از شال یا دستمال سر: در صورتی که کلاه ندارید، یک شال یا دستمال سر میتواند یک گزینهی خوب برای محافظت از مو و پوست سر باشد.
- ترمیم مو: اگر موی شما قبلاً از نور خورشید آسیب دیده است، محصولات مرطوب کننده و ترمیم کننده میتوانند به بازیافت سلامت مو کمک کنند.
- کاهش زمان قرار گرفتن در معرض خورشید: بهتر است برای حفاظت از پوست و مو، تلاش کنید در ساعاتی که نور خورشید در اوج قدرت خود است (معمولاً از 10 صبح تا 4 بعدازظهر) در سایه بمانید.
- هیدراتاسیون: نوشیدن آب به فراوانی میتواند به حفظ رطوبت پوست و مو کمک کند.
- تغذیه سالم: تغذیه سالم با ویتامینها و مواد معدنی ضروری میتواند به حفظ سلامت مو کمک کند.
همیشه باید به یاد داشت که در حالی که محافظت از مو در برابر خورشید مهم است، محافظت از پوست سر و صورت نیز حیاتی است. استفاده از کرم ضد آفتاب با حداقل SPF 30 و محافظت UVA و UVB میتواند به پیشگیری از سوختگی، پیری زودرس و سرطان پوست کمک کند.